Abstrakty, nr 1 (4) 2022

Ireneusz Gielata

Mapy Sienkiewicza.

Abstrakt w języku angielskim.
Abstrakt w języku włoskim.
Treść artykułu w języku polskim.

Jolanta Sztachelska

  Szukając siebie. Reymont w Italii.

Abstrakt w języku angielskim.
Abstrakt w języku włoskim.
Treść artykułu w języku polskim.

Alessandro Scarsella

Niech żyją Włochy: Carducci, dziwna Nagroda Nobla.

Abstrakt w języku angielskim.
Treść artykułu w języku włoskim.

W artykule Autor rekonstruuje atmosferę, jaka towarzyszyła przyznaniu literackiej Nagrody Nobla Giosue Carducciemu w 1906 roku, podkreślając jego anachronizm oraz jawnie nacjonalistyczne i utajone antyhabsburskie motywacje. Jednak dwudziestowieczna recepcja Carducciego, począwszy od uwag Benedetta Crocego aż do opinii formułowanych u progu 1968 roku, nadal będzie podkreślać jego istotne miejsce w kanonie współczesnej poezji włoskiej.

Tadeusz Sławek

Pirandello, czyli jak nie dowierzać rzeczywistości.

Abstrakt w języku angielskim.
Abstrakt w języku włoskim.
Treść artykułu w języku polskim.

Mariangela Lando

Niech żyją Włochy: Carducci, dziwna Nagroda Nobla.

Abstrakt w języku angielskim.
Treść artykułu w języku włoskim.

Czy Quasimodo jest nadal aktualny, czy nastroje jego poezji nie brzmią fałszywą nutą? Antologiczna recepcja dzieł Quasimoda wydaje się koncentrować na jego roli niekwestionowanego interpretatora hermetyzmu. Wśród głównych diagnostów kondycji współczesnego człowieka umieszcza się właśnie Quasimoda – przypisując mu znaczącą rolę w literaturze XX wieku, o czym świadczą nadane mu międzynarodowe wyróżnienia, które doprowadziły do przyznania mu z czasem prestiżowej literackiej Nagrody Nobla w 1959 roku. W jego twórczości zbiegają się głębokie ludzkie refleksje, pełne punktów zwrotnych, spostrzeżeń i oryginalnych rozwiązań stylistycznych. Artykuł ma na celu zbadanie tomów antologicznych wykorzystywanych w szkołach średnich w ostatnich dziesięcioleciach, a także analizę różnic między obecnością tekstów Quasimoda, a innych współczesnych mu autorów, w świetle odmiennych podejść kuratorów i antologistów. Autorkę interesuje zarówno kanon autorski proponowany uczniom, jak i funkcjonalne użycia fragmentów wybranych dzieł Quasimoda.

Józef Olejniczak

Miłosz. Północ – Południe (intuicje i fragmenty).

Abstrakt w języku angielskim.
Abstrakt w języku włoskim.
Treść artykułu w języku polskim.

Sara Quondamatteo


„Wśród zniszczenia”. Miłosz i odzyskanie poezji jako mitopoezji.

Abstrakt w języku angielskim.
Treść artykułu w języku włoskim

Wychodząc od analizy dwóch utworów Czesława Miłosza, czyli Kołysanki (1933/1934) i Świat. Poema naiwne (1943), Autorka ma na celu zbadanie procesu ponownego odkrywania przez twórcę mitopoetyckiej funkcji liryki w czasie II wojny światowej. Połączone dziecięcą perspektywą i wyobraźnią, naznaczone mniej lub bardziej wyraźnie doświadczeniem katastrofy wojennej – obie kompozycje konstruowane są przez antytezę, a poetycko fundowane na wyobraźni w służbie aksjologii, co poświadcza radykalną przemianę koncepcji i poetyckich poszukiwań.

Wojciech Ligęza


„Zaranność mistrzowsko zmieniona w poranność” – stwarzanie świata. Wokół wiersza Wczesna godzina Wisławy Szymborskiej.

Abstrakt w języku angielskim.
Abstrakt w języku włoskim.
Treść artykułu w języku polskim.

Ewa Sławek

Prawiek i inne czasy Olgi Tokarczuk w perspektywie lingwistyki kulturowej i ekologicznej..

Abstrakt w języku angielskim.
Abstrakt w języku włoskim.
Treść artykułu w języku polskim.

Zofia Anuszkiewicz

Bezsensowne troski.

Abstrakt w języku angielskim.
Abstrakt w języku włoskim.
Treść artykułu w języku polskim.

Tiziana D`Amico


Biblia czeska z 1506 roku. Spojrzenie na czeską kulturę księgi na przełomie XV i XVI wieku.

Abstrakt w języku angielskim.
Treść artykułu w języku włoskim.

W 1506 roku drukarz Liechtenstein wydał w Wenecji „Biblij Cžeská w Benátkach tisšten” (Biblia czeska drukowana w Wenecji). Biblia wenecka (jak powszechnie się ją nazywa) była napisana w języku czeskim i została zamówiona przez trzech mieszkańców Pragi. Praca ma na celu zbadanie czeskiej Biblii z 1506 roku jako ciekawego „przedmiotu”, który w pewien sposób łączy dwie bardzo odległe rzeczywistości kulturowe z początku XVI wieku: Wenecję, najważniejsze centrum europejskiego drukarstwa, szczególnie humanistycznego, i Pragę – centrum utrakwizmu. Niniejsze badanie koncentruje się na trzech aspektach: sytuacji czeskiej sztuki drukarskiej na początku XVI wieku, której poświęcono najwięcej miejsca; powodach, dla których Biblia jest „artefaktem drukowanym”; wreszcie wyborowi Wenecji jako miejsca publikacji. Praca kończy się krótką refleksją nad dziedzictwem Biblii weneckiej – hybrydy dwóch kultur książkowych.

Agnieszka Pastucha-Blin

Wojna o ciało idealne. Metaforyczna konceptualizacja jako jedna ze strategii perswazyjnych dyskursu.

Abstrakt w języku angielskim.
Abstrakt w języku włoskim.
Treść artykułu w języku polskim.

Alessandro Ajres


Caparezza i język włoskiego rapu. Annarita Miglietta: Sulla lingua del rap italiano. Analisi quali-quantitativa dei testi di Caparezza. Firenze 2019, 129

Abstrakt w języku angielskim.
Treść artykułu w języku włoskim

Książka Annarity Miglietty (Sulla lingua del rap italiano. Analisi quali-quantitativa dei testi di Caparezza. Firenze 2019) kładzie nacisk na artystyczne walory tekstów włoskiego rapera Caparezzy. Ze względu na to, jak muzyk używa języka, trudno jest znaleźć dla niego i jego piosenek jakąś unikalną, ogólną definicję. Konceptualnym założeniem omawianej monografii pozostaje fakt, że ukazuje ona dokonania rapera z Molfetty jako novum – praktykę odmienną od wszystkiego, co do tej pory słyszeliśmy we Włoszech. Miglietta przekonuje, że możemy artystę i jego „rymy” porównać do technik obecnych w wielu wierszach lirycznych. Słownictwo jest bez wątpienia tym, co najbardziej odróżnia Caparezzę od innych twórców gatunku. Ważna część jego dokonań odsyła do kulturowej tradycji, a „literacki” charakter dzieł stanowi kolejny przejaw specyfiki twórczej Caparezzy, różniący go od wielu innych włoskich raperów. Muzyk z Molfetty często i w znaczący sposób wykorzystuje literackie cytaty, nie sprowadza ich jednak do „modnego gestu”. Cytuje w swoich tekstach fragmenty dzieł m.in. Quasimodo, Leopardiego, Manzoniego, Dantego Alighieri, a niektóre z jego piosenek są szeroko i bezpośrednio inspirowane dokonaniami wielkich pisarzy (np. Dickensa).