Projekt naukowo-edukacyjny: Bona Sforza d’Aragona (1494-1567). Legenda i rzeczywistość. (Sprawozdanie)

Projekt stanowił efekt, a także podsumowanie kilkuletniej i niezwykle owocnej współpracy między pracownikami Zamku Królewskiego w Warszawie – Muzeum, a Muzeum Narodowym – Pałacem Wielkich Książąt Litewskich w Wilnie, realizowanej z sukcesami na wielu płaszczyznach. Wyjątkowość projektu polegała na jego interdyscyplinarności. Miał on być skierowany do różnych grup odbiorców: pracowników naukowych i studentów ośrodków akademickich, muzealników i edukatorów muzealnych, nauczycieli i uczniów szkół ponadpodstawowych, przewodników miejskich, wreszcie szerokiej publiczności zamkowej. Stąd też już w założeniu przygotowywany był on przez pracowników Ośrodka Badań Historycznych i Działu Oświatowego Zamku Królewskiego, we współpracy z pracownikami Muzeum Narodowego –Pałacu Wielkich Książąt Litewskich w Wilnie, by uwzględnić potrzeby i oczekiwania przedstawicieli powyższych grup odbiorców. W ramach przedsięwzięcia zostały zrealizowane: warsztaty dla muzealników z polskich i litewskich instytucji kultury (w dniach 18–19 kwietnia 2018); sesja naukowa (w dniach 20–21 kwietnia 2018), dzień atrakcji dla publiczności (22 kwietnia 2018).

Najważniejszym punktem projektu była sesja naukowa. Stanowiła ona próbę zaprezentowania wyników najnowszych badań nad postacią królowej Bony i ukazania roli, jaką odegrała na polu polityki, kultury i obyczajów. Do udziału w sesji zaproszono przedstawicieli wiodących polskich i litewskich instytucji naukowych (Instytut Historii Litwy, Uniwersytet Jagielloński, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Uniwersytet Śląski, Uniwersytet Warszawski, Uniwersytet Wileński, Uniwersytet w Białymstoku) oraz muzeów (obok organizatorów także – Zamek Królewski na Wawelu). Najznamienitsi badacze z Polski i Litwy przedstawili m.in. kwestie związane z funkcjonowaniem dworu królowej, jej wpływem na życie polityczne, gospodarcze i kulturalne oraz politykę zagraniczną monarchii Jagiellonów. Ważnym aspektem było również odtworzenie relacji między przedstawicielami dynastii a elitami politycznymi, duchownymi oraz naukowymi krajów, a także relacji polityczno-kulturowych między Królestwem Polskim i Wielkim Księstwem Litewskim, a państwami ościennymi. Celem sesji nie było tylko podsumowanie stanu dotychczasowych badań, ale również wyznaczenie nowych kierunków i obszarów naukowej eksploracji. Sprzyjało temu także podjęcie szczegółowych kwestii badawczych, rozwijanych w toku kolejnych dni konferencyjnych. Wymieńmy kilka, dla przykładu: związki Bony z Krakowem i Wilnem, „wschodni” i „południowy” (obejmujący Węgry) segment polityki zagranicznej Jagiellonów, Bona a kultura prawna Wielkiego Księstwa Litewskiego, utensylia i rzeczy prywatne królowej, dworska moda…

s. 222