„Fabrica Litterarum Polono-Italica”, nr 2 (6) 2023 – Proza podróżna i literatura non-fiction

Zacznijmy od uwagi pomieszczonej w klasycznej książce Anny Wieczorkiewicz: „Apetyt na nowe doznania wydaje się jedną z ważniejszych cech współczesnego człowieka. W refleksji nad kulturą konsumencką pragnienie nowości stanowi problem centralny. Nie wynika [ono – M.J., M.P.] z naruszenia dobrostanu jednostki spowodowanego konkretnym brakiem. Wiąże się z określonymi wzorcami doznań zmysłowych, których dana osoba zdolna jest doświadczać, i ze zdolnością wyobrażania sobie samej przyjemności”1. Smak podróży „odbytej i przebytej” wydaje się dzisiejszą odpowiedzią – także czytelniczą – na zmysłowe pragnienia i przyjemności, jakie współcześnie wciąż jeszcze zaoferować może literatura.

„Fabrica Litterarum Polono-Italica”, nr 1 (5) 2023 – Reportaż

Jeden z bohaterów numeru naszego czasopisma, Jędrzej Morawiecki, deklaru-je w swojej ostatniej książce: „Wierzyłem w reportaż, w twarde granice dokumen-tu. Obudziłem się po stronie fikcji”. Inny bohater, Jarosław Mikołajewski, przytacza rozmowę z Ryszardem Kapuścińskim, która „ustawiła mu” pracę nad przekładem Boskiej komedii. Umierający na raka autor Cesarza miał zwierzyć się Mikołajewskie-mu: „[…] w końcu rozumiem, co to jest. To jest reportaż z Piekła”.

Cóż to za paradoks! Jeden z najwybitniejszych polskich reporterów opowiada się po stronie fikcji, a najważniejszy polski reporter czyta największą summę teologicznej wyobraźni wieków średnich jako pasjonujący reportaż!